Lokacija drastično menja određivanje osnovice poreza koje plaćaju paušalci

Da li ćete kao paušalac biti oporezovani u nekom od gradova na jugu Srbije ili u Beogradu značajno menja i visinu nameta koje ćete kao preduzetnik koji ne vodi knjige biti u obavezi da platite.

Poreski savetnici naglašavaju da s obzirom na to da su polazne osnovice različite, u zavisnosti od prosečne mesečne zarade, razlike su značajne. Na primer, prosečna mesečna bruto zarada za opštinu Bojnik, zaključno sa martom 2022. godine iznosi 63.023 dinara, dok je isti taj podatak za beogradsku opštinu Vračar 152.376 dinara.

Visina paušalnog prihoda utvrđuje se prema formuli gde se prosečna mesečna zarada po zaposlenom pomnoži sa brojem zaposlenih, zatim se dobijeni broj podeli sa koeficijentom delatnosti (koji je dat u Prilogu Uredbe za oporezivanje paušalaca).

Paušalno oporezivanje određuje se prema grupama delatnosti kojom se preduzetnik bavi. Pri tome se kao polazna osnova za utvrđivanje visine paušalnog prihoda po grupama utvrđuje u odnosu na prosečnu mesečnu zaradu po zaposlenom ostvarenu u Republici, gradu, opštini, odnosno gradskoj opštini prema objavljenim podacima Republičkog zavoda za statistiku za poslednjih 12 meseci.

Poreska savetnica Zvezdana Pisarević kaže da to znači da će, ako paušalac radi u opštini koja ima manju prosečnu mesečnu zaradu, osnovica za paušalno oporezivanje biti manja.

Osnovica za oporezivanje se uvećava ili umanjuje u zavisnosti od mesta gde je registrovano sedište preduzetnika, vremenskog perioda koji je protekao od registracije, zatim od starosti obveznika i njegove radne sposobnosti, kao i od ostalih okolnosti koje utiču na ostvarivanje dobiti.

Zbog ogromnih razlika u nametima neretko se dešava da preduzetnici koji ne vode knjige, pogotovo ako rade online presele svoje preduzeće u opštinu sa manjim nametima.

“Paušalac može, generalno gledano, da se prijavi na adresi gde su osnovice niže, ali u tom slučaju mora da promeni adresu u ličnoj karti, kao i da prijavi promenu adrese u Agenciji za privredne registre (APR). Ukoliko radi online, tada je potpuno svejedno gde i odakle radi, ali ako posao zahteva kancelariju tada je potrebno da zaključi ugovor o zakupu za prostor u kome obavlja delatnost, da podnese poresku prijavu i plati porez na zakup”, naglašava Pisarević.

Ona ističe da se paušalno oporezivanje odnosi samo na plaćanje poreza i doprinosa na dobit, što istovremeno znači da je paušalac u obavezi da podnosi poreske prijave i plaća poreze i doprinose za druge vrste poreskih oblika kao što su zarade zaposlenih radnika, zakup poslovnog prostora, druge prihode fizičkih lica ako angažuje drugo fizičko lice za neki posao, takse i druga neporeska davanja.

Osim prebivališta na određivanje visine paušalnog poreza utiče i delatnost.

Najveći porez i doprinose plaćaju profesije koje imaju visoke koeficijente delatnosti, poput računarskog programiranja. Najmanje novca za porez i doprinose platiće oni preduzetnici koji se bave delatnošću sa nižim koeficijentom. Oporezivanje zavisi i od lokacije na kojoj se nalaze paušalci. Razlike u paušalnom porezu i doprinosima idu i do 40.000 dinara mesečno u zavisnosti od delatnosti i lokacije preduzetnika.

Posledica je da preduzetnik koji se, na primer, bavi računarskim programiranjem, ima istu osnovicu paušalnog prihoda gde god da se nalazi u Srbiji, bilo da je u Beogradu ili nekom manjem mestu, recimo u Kuršumliji.

Prema račima naših sagovornika, ako se odlučite da se bavite preduzetništvom bez vođenja knjiga, najbolje je proveriti na sajtu Poreske uprave – gde postoji Kalkulator paušalnog poreza – kolika će biti obaveza za paušalne obveznike, jer se unosom traženih podataka dobija tačan iznos poreske obaveze za tekuću i narednu godinu.