Prosečna porodična penzija u Srbiji nešto viša od 23.000 dinara

Od ukupnog broja penzionera oni koji dobijaju porodičnu penziju čine 20 odsto, odnosno u isplatnoj bazi Fonda PIO registrovano je 334.952 lica u ovoj kategoriji.

Iz Fonda PIO za Biznis.rs navode da prosečna penzija svih porodičnih penzionera iznosi 23.635 dinara.

Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju propisuje da pravo na kategoriju „porodična penzija“ ostvaruju članovi porodice umrlog korisnika starosne i invalidske penzije, članovi porodice umrlog koji je navršio najmanje pet godina staža osiguranja ili je ispunio uslove za starosnu ili invalidsku penziju, a nije stigao da je ostvari.

“Pod članovima porodice Zakon podrazumeva bračnog partnera, decu i roditelje, a i oni mogu postati korisnici kategorije porodična penzija samo u slučaju da nisu u stanju da samostalno obezbede materijalnu i socijalnu sigurnost, bilo zbog navršenih godina života, školovanja ili potpune nesposobnosti za rad”, kažu iz Fonda PIO.

Udovica stiče pravo na porodičnu penziju ako je do smrti supružnika navršila 53 godine života ili je u roku od jedne godine od dana smrti supružnika postala potpuno nesposobna za rad. Takođe, udovica stiče pravo na porodičnu penziju ako je staratelj jednog deteta ili više dece.

“Udovica koja je do smrti supružnika navršila 45 godina života, stiče pravo na porodičnu penziju kad navrši 53 godine života. Udovica koja u toku trajanja prava na porodičnu penziju navrši 53 godine života, trajno zadržava to pravo, dok ona kojoj pravo prestane pre navršenih 53 godine života, može posle navršenih 45 ponovo da ostvari pravo kad navrši 53 godine života”, kažu iz Fonda PIO.

Kada je reč o udovcima i nasleđivanju porodične penzije uslovi su isti kao i za žene, osim što udovac stiče pravo na porodičnu penziju ako je do smrti supruge navršio 58 godina života.

Dete stiče pravo na porodičnu penziju i ona mu pripada do navršenih 15 godina života.

Posle toga dete stiče pravo na porodičnu penziju ako pohađa srednju školu i ona mu pripada do završetka školovanja, ali najduže do navršenih 20 godina života, odnosno 26 godina života, ako pohađa visokoškolsku ustanovu.

“Dete stiče pravo na porodičnu penziju i ona mu pripada dok traje nesposobnost za samostalan život i rad, nastala posle uzrasta do koga se deci obezbeđuje pravo na porodičnu penziju, a pre smrti osiguranika, odnosno korisnika prava, pod uslovom da ga je osiguranik, odnosno korisnik prava, izdržavao do svoje smrti. Deca sa invaliditetom stiču pravo na porodičnu penziju i posle prestanka zaposlenja, odnosno obavljanja samostalne delatnosti”, objašnjavaju iz Fonda PIO.

Roditelj (otac i majka, očuh i maćeha i usvojilac) koga je osiguranik odnosno korisnik prava, u skladu sa zakonom izdržavao do svoje smrti stiče pravo na porodičnu penziju ako je do smrti osiguranika odnosno korisnika prava:

• Navršio 65 (muškarac), odnosno 60 (žena) godina života

• Postao potpuno nesposoban za rad

Pravo na porodičnu penziju ima i vanbračni partner

Advokat Vladimir Petrović za naš portal objašnjava da Ustav Republike Srbije u članu 62. kaže da se vanbračna zajednica izjednačava sa brakom, u skladu sa zakonom. Porodični zakon, kojim se, pored drugih pitanja prvenstveno uređuju brak i bračni odnosi, u članu 4. definiše vanbračnu zajednicu kao trajniju zajednicu života žene i muškarca, između kojih nema bračnih smetnji, te da vanbračni partneri imaju prava i dužnosti supružnika pod uslovima određenim ovim zakonom.

Naš sagovornik kaže da su tendencije ka ujednačavanju prava bračnih i vanbračnih partnera u toku i da to pokazuju izmene Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju iz 2019. godine, koji među članovima porodice koji mogu ostvariti pravo na porodičnu penziju umrlog osiguranika, odnosno umrlog korisnika starosne, prevremene starosne odnosno invalidske penzije, ubraja pored ostalih i vanbračnog partnera u skladu sa propisima kojima se uređuju porodični odnosi.

Vanbračni partneri mogu ostvariti i prava iz socijalnog osiguranja kao što je porodična penzija.

“Propisani uslov je da je vanbračna zajednica sa osiguranikom, odnosno korisnikom penzije trajala najmanje tri godine ili da imaju zajedničko dete. Ovi uslovi su postavljeni alternativno tako da će vanbračni partner ostvariti pravo na porodičnu penziju ispunjenjem jednog od ova dva uslova. Takođe, i bez ispunjenja jednog od navedena dva uslova vanbračni partner će ostvariti ovo pravo ukoliko mu je posle prestanka zajednice života sudskom presudom utvrđeno pravo na izdržavanje”, kaže advokat Vladimir Petrović.