NAUČNA OTKRIĆA IZ 2020. KOJA ĆE MOŽDA OBLIKOVATI BUDUĆNOST Svemir krije život i neslućenu energiju

Imajući u vidu kako se odvijala protekla godina, sa sigurnošću možemo da kažemo da je najveće naučno dostignuće tokom njenog trajanja bio ekspresni pronalazak efikasne vakcine protiv korona virusa. Međutim, u pozadini tog otkrića, ključnog za povratak čovečanstva u tokove normalne svakodnevice, dešavale su se mnoga značajna istraživanja sa iznenađujućim rezultatima. Pa krenimo redom.

Životonosni oblaci na Veneri?

Užareni pejzaž u našem najbližem kosmičkom komšiluku zapravo može biti mesto za traženje života. Sredinom septembra teleskopi okrenuti ka Venerinim oblacima primetili su tragove fosfina u količinama koje sugerišu da nešto mora aktivno da proizvodi taj gas.

Na Zemlji fosfin emituju određene bakterije ili industrijski procesi, što dovodi do toga da neki astrobiolozi nagađaju da možda određene vrste mikroba žive u gornjoj atmosferi Venere. S druge strane, analize drugih istraživačkih timova sugerišu da je detekcija fosfina pogrešno protumačena kao rezultat greške u obradi podataka koje su prikupili digitalni teleskopi.

Blistavi sjaj Mlečnog puta

Još jedno važno zapažanje obeležilo je astronomiju u 2020. godini. Naime, u aprilu je primećeno kratko emitovanje super brzih radio talasa iz centra naše galaksije.

Zaključeno je da je izvor te “rafalne paljbe” bio je jedan magnetar – vrsta neutronske zvezde sa izuzetno jakim magnetnim poljem. Slične eksplozije radio talasa uočavane su i pre, ali iz zvezdanih sistema smeštenih u najudaljenijim galaksijama, pa bi ovo otkriće magnetara moglo da pomogne u daljem pojašnjavanju života u svemiru.

Paraziti stari 512 miliona godina

Cevasti nastavci zalepljeni za spoljne ljušture stotina fosilizofanih brahiopoda (morskih organizama nalik školjkama), otkrivenih u provinciji Junan u Kini, možda su udomljavali najranije poznate parazite.

Procenjeno je da su pomenuti fosili stari 512 miliona godina, a biolozi pretpostavljaju da su organizmi koji su živeli u tim cevastim izdancima uzimali hranu od svojih domaćina, što bi takođe bio prvi trag parazitske veze između dve vrste. Ove “cevi” nikada kasnije nisu pronađene same ili na drugim fosilima, što sugeriše da nisu mogli da prežive bez svojih brahiopodskih domaćina.

Otkrivanje najstarijih parazita pomaže naučnicima da utvrde tačni redosled evolutivnih događaja na Zemlji.

Pronalazak “obične” materije

Samo je oko polovine očekivane količine uobičajene kosmičke materije do sada klasifikovano. Ali ove godine astronomi su tvrdili da se druga polovina, u stvari, krije u međugalaktičkom prostoru.

Taj zaključak zasnovan je na analizi kako su radio-talasi emitovani iz drugih galaksija stizali “iskrivljeni” do Zemlje, najverovatnije pod uticajem tih, do sada “nepopisanih” čestica materije.

Problem ukupne količine vidljive materije u svemiru zaokuplja fizičare već dvadeset godina. Nije u pitanju famozna tamna materija, već fizički opipljive čestice.

Izvor nepojmljive energije

Subatomske čestice možda ubrzavaju neviđenim brzinama u destruktivnom susretu umiruće zvezde sa crnom rupom. Takozvani IceCube detektor na Antarktiku uspeo je da zabeleži pojavu neutrinske čestice koja “nosi” 200 biliona elektron volti – što je otprilike 30 puta više energije od protona koji je veštački ubrzan u Velikom hadronskom sudaraču u Švajcarskoj.

Naučnici su otkrivanje ovog neutrina povezali sa bljeskom svetlosti na nebu, izazvanim crnom rupom koja je usisavala zvezdu. Ako se nalaz potvrdi kasnijim analizama, to bi bio tek drugi put da se visokoenergetskom neutrinu pronalazi izvor, i prvi direktni dokaz da uništavanje neke zvezde može ubrzati ove subatomske čestice do visokoenergetskih stanja.

Prvi Amerikanci su bili stariji nego što se mislilo

Višedecenijska rasprava između antropologa i arheologa se vodi o tome kada su ljudi prvi put naselili američke kontinente. Sada, arheološko otkriće potencijalnih kamenih alatki u Meksiku ukazuje da su ljudi naselili te krajeve 15.000 godina ranije nego što se prvobitno mislilo, odnosno pre približno 33.000 godina.

Neki arheolozi, međutim, sumnjaju da su otkriveni artefakti uopšte alati, već samo prirodno izlomljene stene u relativno pravilnim oblicima.