Opštinska preduzeća na severu Crne Gore suočavaju se sa finansijskim poteškoćama

Za unapređenje korporativnog upravljanja u opštinskim preduzećima, potrebna je bolja komunikacija opština, države i organizacija civilnog društva u donošenju propisa i poboljšanja poslovnog ambijenta, ocenjeno je na radionici koju je organizovao Centar za ekonomske i evropske studije (CEES).

Predsednik Opštine Bijelo Polje, Petar Smolović, kazao je, otvarajući radionicu u Bijelom Polju, da su sva javna preduzeća na severu u problemima, prenosi Mina.

Radionica je organizovana u okviru projekta Saradnjom sa organizacijama civilnog društva za veću odgovornost opštinskih preduzeća, koji finansira EU, a kofinansira Ministarstvo javne uprave u okviru MBase programa.

Smolović je naveo da se opštine suočavaju sa velikim rashodima, a malim prihodima. On je posebno ukazao na razlike u severnim i južnim opštinama, te problemima sa kojima se suočavaju opštine na severu zbog svoje pozicije i klime u njima. Smolović smatra da odnos države prema severu mora biti adekvatan uslovima u kojima funkcionišu.

„Razlika u severnim i južnim opštinama je očigledna. Samo kad se uzmu u obzir vremenski uslovi, nije ista pozicija opština na severu koje moraju da čiste sneg na razuđenim opštinskim površinama, dok na jugu nemaju taj problem. Uz sve to, država naplaćuje porez na dodatu vrednost (PDV) na čišćenje snega, koje preduzeća ne mogu da plate” rekao je Smolović.

Naplata usluga, tvrdi on, predstavlja poseban izazov zbog regulisane cene na državnom nivou. Takođe, pitanje radne snage je vrlo izazovno, jer su troškovi zarada visoki.

„Troškovi zarada, bolovanja i prekovremenog rada vrše pritisak na preduzeća u vlasništvu lokalne uprave. Veliki rashodi i mali prihodi onemogućavaju ulaganja u opremu, investicije, obnavljanje tehnike i razvoj ljudskih resursa”, kazao je Smolović.

Nina Vujošević iz CEES-a predstavila je rezultate istraživanja i analize koje je CEES sproveo o poslovanju najvećih opštinskih preduzeća na severu Crne Gore.

Ona je rekla da se najveća opštinska preduzeća u 13 opština severa suočavaju sa visokim finansijskim rizicima u poslovanju koje kao takvo proizvodi fiskalne rizike za opštine kao vlasnike, a indirektno za javne finansije u celini.

Iako je u poslednje vreme bilo pomaka u poboljšanju korporativnog upravljanja, naročito u delu vlasničke funkcije i povećanja transparentnosti, to je još daleko od kriterijuma OECD-a za dobro korporativno upravljanje.

„Prema sprovedenom istraživanju u okviru projekta, blizu 70 odsto opštinskih preuzeća je istaklo da često nisu upoznati sa izmenama zakonskih propisa koji utiču na njihovo poslovanje, te da su najveći uzroci loših finansijskih rezultata visoki troškovi zarada, inflacija, sudski sporovi/naplata potraživanja”, kazala je Vujošević.

Radionica je okupila predstavnike opštinskih organa i preduzeća kao i lokalnih nevladinih organizacija. Njen cilj je doprinos unapređenju rezultata poslovanja opštinskih preduzeća u Crnoj Gori, naročito kroz unapređenje korporativnog upravljanja i poslovnog ambijenta za njihov rad.