Država usvojila plan izgradnje naftovoda od Mađarske do Novog Sada

Vlada Srbije usvojila je Uredbu o utvrđivanju Prostornog plana područja posebne namene infrastrukturnog koridora naftovoda od granice sa Mađarskom do Novog Sada, čime se stvaraju uslovi za izgradnju ovog energetskog projekta.

Prema dokumentu, Prostorni plan obuhvata delove teritorija gradova i opština Novi Sad, Kanjiža, Senta, Ada, Bečej i Žabalj. Ovim planom utvrđene su osnove organizacije, uređenja, korišćenja i zaštite infrastrukturnog koridora naftovoda, a sadrži i elemente detaljne regulacije koji omogućavaju njegovo direktno sprovođenje.

Projekat izgradnje naftovoda rezultat je saradnje Srbije i Mađarske, formalizovane potpisivanjem Memoranduma o razumevanju između ministara rudarstva i energetike Srbije i spoljnih poslova i spoljne trgovine Mađarske u junu 2023. godine, piše eKapija.

Cilj projekta je unapređenje energetske sigurnosti Srbije i diversifikacija pravaca snabdevanja sirovom naftom.

Nosilac izrade Prostornog plana je Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture, dok sredstva za njegovu realizaciju obezbeđuje kompanija Transnafta AD Pančevo.

Maksimalni kapacitet naftovoda usaglašen je sa nominalnim obimom prerade sirove nafte u Rafineriji Pančevo, koji iznosi 4,8 miliona tona godišnje, kao i sa maksimalnom količinom koju Mađarska može isporučiti Srbiji – 5,5 miliona tona godišnje. Ovo u uslovima kontinualnog transporta odgovara protoku od oko 725 kubnih metara po satu.

Preliminarnim hidrauličkim proračunom utvrđeno je da je za pun kapacitet transporta od pumpne stanice Alđo do terminala Transnafta AD Pančevo potreban maksimalni radni pritisak od 70 bara. Konkretni uslovi rada u cevovodu – protok i pritisak – zavisiće od trenutnih potreba Srbije za sirovom naftom, kao i od dostupnih količina domaće nafte i one koja stiže putem naftovoda JANAF.

Prostorni plan posebne namene za izgradnju naftovoda utvrđuje infrastrukturni koridor ukupne dužine od oko 120 kilometara, sa pojasom od 200 metara sa obe strane cevovoda. Ukupna površina obuhvaćena planom iznosi 4535,43 hektara.

Plan obuhvata delove teritorija opština Kanjiža, Senta, Ada, Bečej, Žabalj i grada Novog Sada, precizno definisane kroz katastarske opštine poput Velebita, Kanjiže, Sente, Ade, Bačkog Gradišta, Žablja, Kaća i drugih. Konačna granica Prostornog plana je određena na osnovu tehničke dokumentacije i uslova nadležnih institucija.

Naftovod počinje na granici sa Mađarskom kod Horgoša 2, gde se nalazi prijemno-otpremna čistačka stanica (POČS) i atmosferski rezervoar od 10 kubnih metara. Odatle se proteže ka jugu, prolazeći istočno od Horgoša i severozapadno od Martonoša, ukrštajući se sa državnim putem IB-13 i železničkom prugom Horgoš-Kanjiža.

Najveći deo trase prolazi kroz poljoprivredno zemljište, izvan urbanih zona, uz ukrštanja sa rekama, putevima i železnicama.

U proleće 2023. na 13. zasedanju Zajedničke komisije za ekonomsku saradnju Srbije i Mađarske usvojena je odluka o gradnji naftovoda od Alđa u Mađarskoj do Novog Sada, u izvedbi mađarskog MOL-a i srpske Transnafte, a zatim je potpisan i državni Memorandum o razumevanju o izgradnji naftovoda.

Prema ranijim najavama, naftovod Srbija-Mađarska bi trebalo da bude izgrađen do 2028. godine, a procenjena vrednost projekta iznosi 157 miliona evra za srpsku deonicu naftovoda.