Šta se sve menja u planu za železnički Moravski koridor od Stalaća do Kraljeva?

Agencija za prostorno planiranje i urbanizam objavila je javni poziv za ponovljeni javni uvid u korigovani nacrt Prostornog plana područja posebne namene (PPPPN) za infrastrukturni koridor železničke pruge Stalać–Kraljevo.

Predmet ponavljanja javnog uvida su promene prostornog plana nastale „kao rezultat pojedinih primedbi sa javnog uvida, usled čega je potrebno proširenje površina javne namene na pojedinim lokacijama“, navodi se u dokumentu.

Nosilac izrade izmena Prostornog plana je Agencija za prostorno planiranje i urbanizam, a obrađivač je Institut za arhitekturu i urbanizam Srbije. Ponovljeni javni uvid trajaće do 21. jula 2025. godine.

Konkretno, reč je o zonama stajališta Stalać Grad, stajališta Makrešane, postojećeg nadvožnjaka na državnom putu (KO Čitluk i KO Pepeljevac), zonama putnog prelaza u naselju Gračac, putnog prelaza u naselju Podunavci i putnog prelaza u naselju Vrba, piše eKapija.

Jedna od izmena je, kako se može videti, ubacivanje Makrešana u listu planiranih stajališta na ovoj jednokolosečnoj pruzi koja treba da bude modernizovana za putnički i teretni saobraćaj i koja će omogućiti brzine do 120 kilometara na sat duž deonice od 72 kilometra. U planu je i rekonstrukcija postojećeg nadvožnjaka Kruševac-Čitluk.

“Korgovani nacrt PPPPN-a za upućivanje u postupak ponavljanja javnog uvida pripremljen je u skladu sa izveštajem o obavljenom javnom uvidu. U zaključku izveštaja o obavljenom javnom uvidu, konstatovano je da je potrebno ponoviti javni uvid na teritoriji KO Makrešane, KO Čitluk, KO Pepeljevac, KO Vrba, KO Gračac, KO Podunavci i KO Grad Stalać”, precizira se u dokumentaciji.

Modernizacijom i rekonstrukcijom železničke pruge Stalać-Kraljevo u planu je uspostavljanje jednokolosečne pruge prilagođene mešovitom saobraćaju, sa brzinom do 120 kilometara na sat. Predviđeno je maksimalno zadržavanje postojećeg koridora pruge uz minimalno zahvatanje novih zemljišta. Dužina modernizovane deonice biće 71,37 kilometara, sa dodatnim segmentom pruge E-85 između Kraljeva i Rudnice, u dužini od dva kilometra, koji delimično preklapa trasu pruge Stalać-Kraljevo.

Kako se može videti u izmena, planirano je zadržavanje 18 postojećih službenih mesta koja se uređuju u skladu sa potrebama odvijanja putničkog i teretnog saobraćaja na jednokolosečnoj pruzi i lokalnim potrebama naselja u kojima se nalaze. Prethodno je bilo planirano renoviranje i modernizacija 17 postojećih službenih mesta, od kojih većina zadržava svoju funkciju, dok četiri postaju ukrsnice, a jedno stajalište.

Izmena je i to što je prvobitno od ukupno 66 postojećih putnih pešačkih prelaza, planirano bilo zadržavanje 24, a ukidanje 42. Prema najnovijim izmenama, od postojećih 66 putnih (i pešačkih) prelaza na trasi železničke pruge Stalać-Kraljevo, planirano je ukidanje 37, zadržavanje 25 na istoj lokaciji, izmeštanje manjeg broja putnih prelaza. Izmenama PPPPN-a tako je planirano zadržavanje putnih prelaza u Moravskoj ulici u Gračcu i u Vrbi (koja će biti rekonstruisana), a planirano je izmeštanje prelaza u Ulici Rakovica u Podunavcima.

Što se tiče karakteristike pruge i budućeg tipa vozova, tu nije bilo promena – za putnički saobraćaj biće organizovane dve kategorije vozova: regionalni ekspresni i regionalni putnički. Ekspresni vozovi će saobraćati između Stalaća i Kraljeva s planiranih osam parova vozova dnevno, koji će se zaustavljati u Kruševcu, Trsteniku, Vrnjačkoj Banji i Kraljevu. Regionalni putnički vozovi imaće 11 parova dnevno, sa stajanjima u 16 stanica i stajališta duž trase – Stalać, Mrzenica, Makrešane, Dedina, Kruševac, Čitluk, Koševi, Stopanja, Počekovina, Trstenik, Vrnjačka Banja, Tominac, Lipova, Podunavac, Vrba i Ratina.

Isto važi i za teretni saobraćaj za koji takođe ostaje prvobitna zamisao – planiran je sa jednom kategorijom – direktni teretni vozovi u unutrašnjem saobraćaju. Predviđeno je dva para teretnih vozova dnevno, sa prilagođavanjem vremenskom rasporedu zbog neujednačenosti saobraćaja, koji će uzimati u obzir predviđeni i ostvareni obim transporta. Ovim merama će se optimizovati logistički protok i smanjiti saobraćajna zagušenja na planiranoj trasi.

Stajališta

Grad Stalać: Opsluživaće isključivo putničke vozove. Planiran je jedan peron dužine 120 metara i širine tri metra.

Mrzenica: Planiran je jedan peron za putničke vozove, dužine 100 metara i širine 2,5 metra.

Makrešane: Opsluživaće samo putničke vozove, planiran je jedan peron dužine 120 metara i širine tri metra.

Čitluk: Izgradnja jednog perona dužine 120 metara i širine 3,3 metra.

Lipovina: Planiran je jedan peron dužine 120 metara i širine tri metra.

Tominac: Jedan peron za putničke vozove, dužine 120 metara i širine 2,5 metra.

Vrba: Biće izgrađen jedan peron dužine 120 metara i širine tri metra.

Počekovina: Planiran je jedan peron dužine 120 metara i širine tri metra.

Sirča: Biće izgrađena dva perona, jedan dužine 120 metara i širine tri metra, a drugi dužine 120 metara i širine 2,5 metra.

Stanice

Dedina: Otvorena za prevoz putnika i tereta. Biće izgrađen jedan peron dužine 120 metara i širine 3,3 metra, bez rekonstrukcije postojeće zgrade.

Kruševac: Planirana je kompletna rekonstrukcija stanice uz zadržavanje sedam koloseka (jedan se uklanja) i industrijskih koloseka. Biće izgrađena dva perona dužine 230 metara i širine 6,3 metra.

Trstenik: Rekonstrukcija i adaptacija stanice obuhvataju zamenu jednog od tri koloseka i priključke na industrijske koloseke. Biće izgrađena dva perona dužine 200 metara i širine 3,3 metra.

Vrnjačka Banja: Izgradnja dva perona dužine 200 metara i širine 3,3 metra.

Kraljevo: Biće izgrađena nova stanica P+1 spratnosti sa površinom od oko 720 metara kvadratnih. Zgrada će imati prostorije za putnike, upravu i SSTK. U službenom mestu je planirana izgradnja dva perona dužine 230 metra.

Ukrsnice

Koševi: Zadržavaju se dva postojeća i industrijski kolosek. Izgradnja jednog perona dužine 120 metara i širine tri metra.

Stopanja: Zadržava se jedan postojeći, a gradi se jedan novi kolosek. Planirana izgradnja dva perona dužine 230 metara i širine 3,3 metra.

Podunavci: Biće izgrađena dva perona (dužine 200 metara), jedan širine 3,3 metra, a drugi 2,5 metra.

Ratina: Jedan peron dužine 120 metara i širine tri metra.

Postojeće stanje

Postojeće stanje na deonici Stalać-Kraljevo regionalne železničke pruge, dužine oko 72 kilometra, karakteriše neelektrifikovana jednokolosečna trasa projektovana za brzine od 60 kilometara na sat na poddeonici Stalać-Kruševac i 90 kilometara na sat na poddeonici Kruševac-Kraljevo.

Međutim, usled dugotrajne eksploatacije, brzina je značajno smanjena na svega 30 kilometara na sat na delu između Stalaća i Kruševca i 25 kilometara na sat između Kruševca i Kraljeva, dok trenutna operativna brzina ne prelazi 40 kilometara na sat. Na osam kritičnih tačaka brzina je dodatno ograničena na 20 kilometara na sat iz bezbednosnih razloga.