Ugradnja recikliranog asfalta biće obavezna prilikom rekonstrukcije svih javnih puteva

Vlada Srbije usvojila je Uredbu o upotrebi struganog asfalta prilikom rekonstrukcije i rehabilitacije javnih puteva, što će omogućiti znatne uštede u eksploataciji prirodnih resursa, pre svega kamena, ali i korišćenje ove sirovine sa deponija za proizvodnju novog asfalta.

“Ekološki i ekonomski benefiti su značajni jer će ponovno korišćenje struganog asfalta, kojeg na deponijama Srbije ima u velikim količinama, doprineti uštedi iskopavanja prirodnog kamena, čija eksploatacija ugrožava površinske i podzemne vode i narušava biodiverzitet. Strugani asfalt je čak 97 odsto sastavljen od kamena i može se ponovo koristiti u proizvodnji novog asfalta”, kaže za Biznis.rs Siniša Mitrović, rukovodilac Centra za cirkularnu ekonomiju Privredne komore Srbije.

Prema njegovim rečima, uredba koju je donela Vlada Srbije najvažniji je pomak u politici održivosti i klimatske otpornosti u poslednjoj deceniji. Njenom primenom smanjiće se pritisak na životnu sredinu kroz otvaranje novih kamenoloma i havarisanje biodiverziteta u ruralnim prostorima. Kako kaže naš sagovornik, kamena imamo sve manje i to je neobnovljiv resurs prirode.

“Država može ugradnjom recikliranog asfalta da uštedi do 100 miliona evra godišnje, a istovremeno da poveća investicije u reciklažnu industriju otpada od građenja i rušenja. Privredna komora Srbije je u saradnji sa partnerima (inženjerima, tehnolozima, pravnicima, hemičarima i putarima) izradila i Pravilnik o upotrebi struganog asfalta koji definiše tehničke uslove. Ovo je novi ekosistem koji u lancu povezuje sve – Institut za puteve, Puteve Srbije, koridore, direkcije gradova i opština i putarska preduzeća da izgrade održive projekte”, ističe Mitrović.

Na pitanje šta će uredba doneti putarskim kompanijama i jesu li one spremne za njenu primenu, on naglašava da ova preduzeća imaju novu odgovornost prema klimatskim dokumentima.

“Nema budućih tendera za izgradnju koji neće sadržati odredbe o obaveznoj ugradnji struganog asfalta, bilo da ih podržava EU preko EBRD, EIB ili drugih finansijskih institucija ili tender koji raspisuju gradovi i opštine. Ako radimo na dekarbonizaciji privrede onda je ovo najbolji put za smanjenje emisija CO2 i dekarbonizaciju putarske privrede. Mi iz PKS-a smo spremni da sa svim putarskim kompanijama radimo na edukaciji i najboljoj praksi za našu zemlju, a ja verujem u prilagodljivost putara i graditelja”, navodi Siniša Mitrović.

U Srbiji se već deceniju izvode veliki radovi na izgradnji infrastrukture i rehabilitaciji puteva, pa se generišu i velike količine struganog asfalta kojim se nije upravljalo na održiv način.

“Trenutno raspolažemo sa blizu million tona struganog asfalta koji je deponovan na koridorima i saobraćajnicama. Ako bi se obim radova na obnovi kolovoznih površina nastavio u kontinuitetu, svake godine bi se masa asfaltnog otpada uvećala za novih 300.000 tona”, dodaje Mitrović.

Strugani asfalt na putevima u Srbiji od 2006.

Planirane godišnje potrebe za izgradnjom ili rekonstrukcijom saobraćajnica u Srbiji prevazilaze količine „proizvedenog“ asfaltnog otpada, tako da bi, uz odgovarajuću logistiku, bilo moguće iskoristiti ga u potpunosti.

“Srbija ima mrežu od preko 44.000 kilometara lokalnih kategorizovanih puteva, a tu su pristupne saobraćajnice vetroparkovima, gasovodu, rudnicima… Primenom hladne reciklaže asfalta, pored značajnih ušteda, eliminisale bi se i štetne isparljive materije”, kaže Mitrović.

Domaća iskustva u primeni struganog asfalta potvrđuju da je njegovo korišćenje počelo 2006. godine, i to na rekonstrukciji bezbednosnog puta oko piste Aerodroma Nikola Tesla u Beogradu. U toku iste godine je 50.000 tona istruganog asfalta, nastalog tokom rehabilitacije auto-puta Beograd-Niš, ugrađeno na puteve niže kategorije u Jagodini i okolini.

Već sledeće, 2007. godine 15.000 tona asfaltnog otpada ugrađeno je na ulice i lokalne puteve opština Palilula i Voždovac, a iste godine u saradnji sa Zavodom za izgradnju Novog Sada reciklirano je oko 25.000 tona ovog materijala skinutog sa auto-puta Beograd-Novi Sad i ugrađeno na saobraćajnice u naseljima Veternik i Petrovaradin.

“Na osnovu laboratorijskih ispitivanja utvrđene su tehničke mogućnosti da strugani asfalt može da se koristi kao materijal za proizvodnju novih asfaltnih mešavina po hladnom postupku. Iz rezultata ovih analiza proističe tehnička opravdanost korišćenja struganog asfalta za ugradnju u BNS kolovoznih konstrukcija, bez obzira na saobraćajno opterećenje, i kao kolovoznog zastora za saobraćajnice sa malim saobraćajnim opterećenjem, biciklističke i pešačke staze”, objašnjava Siniša Mitrović.