Šta investitorima donosi novi pravilnik o odlaganju građevinskog otpada?

Pravilnik o uređenju, upravljanju, odlaganju i deponovanju građevinskog otpada u toku izvođenja radova danas je stupio na snagu. Novi pravilnik, koji je usklađen sa izmеnama Zakona o planiranju i izgradnji, trebalo bi znatno da smanji broj nelegalnih deponija građevinskog otpada.

Iako je ovo značajan korak u celom procesu, postavlja se pitanje njegove primene jer je, prema mišljenju stručnjaka, u Srbiji primetan nedostatak legalnih deponija.

Naime, novim pravilnikom propisana je procedura prema kojoj je dostavljanje dokumenta o kretanju i skladištenju građevinskog otpada neophodan uslov za dobijanje upotrebne dozvole. To znači da će investitor morati da dokaže da je građevinski otpad predat ovlašćenom operateru.

Kako se navodi u pravilniku objavljenom u Službenom glasniku, dostavljanje dokumenta o kretanju građevinskog otpada radi pribavljanja upotrebne dozvole odnosi se samo na investitore kojima je izdato rešenje o građevinskoj dozvoli posle 4. avgusta 2023. godine.

Međutim, ukoliko u okruženju od 50 kilometara u odnosu na lokaciju izgradnje objekta ne postoji licencirani operater postrojenja za tretman, odnosno skladištenje otpada, investitor nema obavezu da uz zahtev za izdavanje upotrebne dozvole priloži dokument o kretanju otpada.

U tom slučaju investitor dostavlja izjavu da u okruženju od 50 kilometara ne postoji licencirani operater za građevinski otpad, koju nadležni organ proverava u postupku izdavanja upotrebne dozvole.

Predsednik Građevinske komore Srbije Stojan Čolakov smatra da je primena ovog pravilnika neophodna i da je ovo dobar početak promena na bolje. Međutim, problem je što u Srbiji postoji svega nekoliko registrovanih deponija.

“Pitanje je gde će taj otpad biti transportovan, a da deponija bude odobrena, legalizovana. Registrovanih deponija je po Srbiji vrlo malo, imamo Vinču i još tri-četiri, sve ostalo je divlje. A ako u krugu od 50 kilometara nemate deponiju, onda ovaj propis ne važi za vas”, objašnjava Čolakov u razgovoru za Biznis.rs.

Prema njegovim rečima, do sada je glavni problem bio to što su ponuđači za transport otpada dobijali poslove po tržišnoj logici najjeftinijeg.

“Kada se radilo po Beogradu često smo imali situaciju da neki od ponuđača za transport do deponije bude skuplji u odnosu na onog koji otpad ‘baca iza ćoška’. I onda, naravno, jeftiniji ponuđač dobije posao jer se gleda tržišna najniža cena, a posle se čudimo zašto imamo deponije uz neki put ili manje rečice poput Topčiderske”, zaključuje Čolakov.

Kako se navodi u novom pravilniku, građevinski otpad je otpad koji nastaje izvođenjem građevinskih radova na izgradnji objekata, rušenju, odnosno uklanjanju objekta ili dela objekta i/ili zgrada i inženjerskih objekata, uključujući sanaciju i rekonstrukciju, kao i prilikom iskopa nastalih izvođenjem ovih radova.

Pravilnik propisujе i da sе, uz zahtеv za izdavanjе rеšеnja o građеvinskoj dozvoli, posеbnoj dozvoli za izvođеnjе priprеmnih radova, privrеmеnoj dozvoli, rеšеnja o odobrеnju za izvođеnjе radova, kao i rеšеnja o rušеnju, odnosno uklanjanju objеkta, odnosno dеla objеkta, prilažе i rеšеnjе o saglasnosti na Plan upravljanja otpadom, kojе jе pribavljеno u skladu sa Urеdbom Ministarstva zaštitе životnе srеdinе, izvan objеdinjеnе procеdurе propisane zakonom kojim se uređuje izgradnja objekta.

Plan upravljanja građevinskim otpadom sačinjava se u toku izvođenja radova na objektima kategorije B, V i G, određenih podzakonskim aktom kojim se propisuje klasifikacija objekata.

Vlasnik objеkta prе počеtka izvođеnja radova na uklanjanju objеkta ili dеla objеkta pisanim putеm upoznajе izvođača radova sa opštim podacima o objеktu koji sе ruši, vrsti matеrijala od kojih jе sagrađеn, vrеmеnu izgradnjе objеkta i drugim podacima koji su rеlеvantni za postupanjе sa građеvinskim otpadom koji nastanе rušеnjеm objеkta.

Na osnovu ovih podataka i nеposrеdnog uvida i еkspеrtizе izvođač radova sačinjava plan upravljanja otpadom, a uz zahtev za izdavanje dozvole o rušenju invеstitor prilažе i rеšеnjе o saglasnosti na plan upravljanja građеvinskim otpadom u toku izvođеnja radova.

Vlasnik građevinskog otpada privremeno skladišti otpad na gradilištu na kome je nastao, do završetka građevinskih radova, a najkasnije do podnošenja zahteva za izdavanje upotrebne dozvole.

“Ako u toku izvođenja radova nastane opasan otpad, za čije postojanje se nije znalo u vreme sačinjavanja plana upravljanja građevinskim otpadom, izvođač i stručni nadzor obustavljaju radove i o toj činjenici obaveštavaju investitora, građevinskog inspektora i inspektora nadležnog za poslove zaštite životne sredine”, navodi se u pravilniku.