Na koji način se oporezuju poljoprivredna gazdinstva?

U Srbiji se poljoprivredna proizvodnja obavlja na porodičnim gazdinstvima koja mogu biti komercijalna i nekomercijalna, u zavisnosti od toga da li su tržišno orijentisana ili proizvode za sopstvene potrebe.

Vlasnici gazdinstva mogu na dobrovoljnoj bazi da se opredele za upisivanje u Registar poljoprivrednih gazdinstava, čime stiču pravo na podsticaje, ali i ulaze u sistem PDV-a, jer se njihovo poslovanje smatra agrobiznisom.

Poreski savetnik Zoran Janković za Biznis.rs kaže da se poljoprivredno gazdinstvo u registru vodi u aktivnom ili pasivnom statusu.

„Poljoprivredno gazdinstvo koje u registru ima pasivan status ne može ostvariti pravo na podsticaje. Treba istaći da gazdinstvo nema pravni subjektivitet kao takvo, ali se registracijom stvaraju preduslovi za ostvarivanje prava na podsticaje u okviru agrarne politike. Dakle, poljoprivredno gazdinstvo predstavlja vid organizovanja poljoprivredne proizvodnje dok su nosioci prava i obaveza pravna ili fizička lica koja tu delatnost obavljaju, u okviru gazdinstva kao proizvodne jedinice“, navodi Janković.

Poljoprivrednik čiji ukupan promet dobara i usluga u prethodnih 12 meseci nije veći od osam miliona dinara nema obavezu obračunavanja PDV-a za izvršen promet dobara i usluga i nema pravo iskazivanja PDV u računima. Takođe, u tom slučaju poljoprivrednik nema pravo na odbitak prethodnog poreza i nije dužan da vodi evidenciju propisanu ovim zakonom.

„Vlasnik gazdinstva može da se opredeli za obavezu plaćanja PDV podnošenjem evidencione prijave nadležnom poreskom organu i u tom slučaju stiče prava i obaveze koje obveznik PDV ima po zakonu. U tom slučaju, obaveza plaćanja PDV traje najmanje dve godine, a nakon isteka tog roka, obveznik može da podnese zahtev za prestanak obaveze plaćanja PDV nadležnom poreskom organu“, objašnjava naš sagovornik.

PDV nadoknada priznaje se poljoprivrednicima koji izvrše promet poljoprivrednih i šumskih proizvoda, odnosno poljoprivrednih usluga obveznicima.

Otkupljivači obveznici PDV su dužni da obračunaju PDV nadoknadu u iznosu od osam procenata na vrednost primljenih dobara i usluga, o čemu izdaju dokument za obračun, odnosno priznanicu. U obavezi su i da obračunatu PDV nadoknadu isplate poljoprivrednicima u novcu uplatom na tekući račun.

„Navedeni obveznici imaju pravo da odbiju iznos PDV nadoknade kao prethodni porez, ukoliko su PDV nadoknadu i vrednost primljenih dobara i usluga platili poljoprivredniku“, ističe poreski savetnik.

Zakonom o porezu na dohodak građana predviđeno je da se prihodom od samostalne delatnosti smatra prihod ostvaren od privrednih delatnosti, uključujući i delatnosti poljoprivrede i šumarstva.

„Obveznikom poreza na prihode od samostalne delatnosti smatra se i obveznik poreza po osnovu prihoda od poljoprivrede i šumarstva – fizičko lice koje je nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstva upisano u registar. Porez na prihode od samostalne delatnosti plaća na oporezivu dobit. Prihodi od prodaje poljoprivrednih i šumskih proizvoda i usluga čine dohodak fizičkog lica“, objašnjava Zoran Janković.

Izuzetno se ne oporezuju prihodi od prodaje poljoprivrednih i šumskih proizvoda i usluga, uključujući i prihod po osnovu prikupljanja i prodaje šumskih plodova i lekovitog bilja, kao i uzgajanja i prodaje pečuraka, pčelinjeg roja (pčela) i puževa, koje ostvare fizička lica:

• Nosioci poljoprivrednog gazdinstva

• Koja doprinose za obavezno socijalno osiguranje plaćaju po rešenju kao osiguranici po osnovu poljoprivredne delatnosti, u skladu sa zakonom kojim se uređuju doprinosi za obavezno socijalno osiguranje

• Korisnici poljoprivredne penzije

„U skladu sa Zakonom o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje predviđeno je da je poljoprivrednik osiguranik obveznik doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje. Kada osiguranik ostvaruje prihode po više različitih osnova (radni odnos, samostalna delatnost, ugovori i drugo), doprinos za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje obračunava se i plaća po svim tim osnovima, do iznosa najviše godišnje osnovice doprinosa“, ističe poreski savetnik.

Poljoprivrednik kome miruje svojstvo osiguranika poljoprivrednika za taj period nije u obavezi da plaća doprinose za obavezno penzijsko i invalidsko osiguranje.