Kazne do dva miliona dinara za nepodnošenje izveštaja o posebnim tokovima otpada do 31. marta

Za brojne preduzetnike i kompanije važi obaveza da do 31. marta podnesu godišnji izveštaj o posebnim tokovima otpada Agenciji za zaštitu životne sredine.

Prema Zakonu o naknadama za korišćenje javnih dobara, posebni tokovi otpada obuhvataju određene vrste proizvoda koji nakon upotrebe postaju otpad i zahtevaju poseban način upravljanja. U ovu kategoriju spadaju: gume od motornih vozila, baterije i akumulatori, ulja i maziva, električni i elektronski proizvodi, kao i vozila.

Svi proizvođači i uvoznici koji plasiraju ove proizvode na tržište Srbije imaju zakonsku obavezu vođenja dnevne evidencije o količini i vrsti ovih proizvoda. Na osnovu te evidencije oni moraju da izrade i podnesu godišnji izveštaj nadležnim organima.

Pored preduzeća ovu obavezu imaju i udruženja, fondacije i druge organizacije koje su tokom prethodne godine uvozile proizvode koji spadaju u posebne tokove otpada.

Visina naknade i rokovi

Plaćanje naknade za posebne tokove otpada vrši se kvartalno – u roku od 15 dana nakon završetka svakog tromesečja. Tačan iznos zavisi od vrste i količine proizvoda koji su stavljeni u promet, a regulisan je zakonom i odgovarajućim uredbama.

Godišnji izveštaj podnosi se do 31. marta za prethodnu kalendarsku godinu, a obveznici to moraju učiniti isključivo putem NRIZ portala.

Ko ima pravo na izuzeće?

Iako se većina proizvođača i uvoznika nalazi na listi obveznika, postoje određene situacije u kojima se obaveza izveštavanja ne primenjuje. Među njima su:

• Uvoz proizvoda namenjenih oplemenjivanju i daljem izvozu

• Ugradnja proizvoda u nove proizvode koji podležu naknadi

• Velike industrijske mašine i alati

• Ulje i maziva koja se koriste isključivo tokom eksploatacije mašina

• Diplomatsko-konzularna predstavništva koja uvoze proizvode za službene potrebe

Takođe, oslobođeni plaćanja naknade su proizvodi koji su predmet donacija i humanitarne pomoći, kao i specifični proizvodi namenjeni osobama sa invaliditetom, poput guma za invalidska kolica i specijalno prilagođenih vozila.

Poreska savetnica Zvezdana Pisarević kaže da obavezu dostavljanja izveštaja o posebnim tokovima otpada imaju proizvođači, odnosno uvoznici, proizvoda koji posle upotrebe postaju poseban tok otpada ili koji te proizvode stavljaju na tržište Republike Srbije, ili ih koriste kao krajnji potrošači.

“Fizičko lice koje proizvode koji posle upotrebe postaju posebni tokovi otpada uvozi za sopstvene potrebe nije obveznik naknade, osim kada uvozi vozila određene kategorije, u skladu sa propisima koji uređuju bezbednost saobraćaja na putevima”, navodi Pisarević.

Prema rečima naše sagovornice, kazne se plaćaju usled propuštanja i sledećih radnji: ako obveznik ne utvrdi i ne plati naknadu, ukoliko ne plati utvrđenu naknadu, u slučaju da korisnik šume naplaćuje obvezniku zakupninu za šumsko zemljište u državnoj svojini koje se koristi za nešumske namene.

Takođe, predviđene su i kazne za obveznike naknade koji ne dostave propisani obrazac, odnosno prijavu, ili dostave nepotpun, kao i obrasce uz obračun naknade, ili obrazac, odnosno prijava, sadrži netačne podatke.

Platiće kazne i oni koji ne dostave prijavu za evidenciju ili izveštaj, ako se ne dostavi jedinstvena carinska isprava ili podaci od značaja za utvrđivanje naknade za korišćenje voda, naknade za izvađeni rečni nanos, naknade za korišćenje vodnih objekata i sistema i naknade za ispuštenu vodu.