(FOTO/VIDEO) TURISTIČKE LEPOTE SRBIJE Banja Koviljača između reke i planine, lekovita Podrinjska lepotica dostojna kraljeva

Od kako je nastupila pandemija korona virusa, drastično su se smanjila putovanja, pa čak i po Srbiji. Upravo tokom smanjene posete, ko je u prilici, može da iskoristi priliku i makar tokom vikenda uživa u jednoj od najlepših i najlekovitijih banja Balkana, Banji Koviljači.

Ova banja se nalazi u zapadnoj Srbiji, u zagrljaju reke Drine i šumovite planine Gučevo, na nadmorskoj visini od 128 metara.

Okružuju je i prostrane ravnice Mačve i Semberije i planine (Boranja, Sokolske planine, Cer). Nalazi se u regionu Podrinja, na koji se nastavljaju brdoviti Jadar, blago zatalasana Pocerina i plodna i zaravnjena Mačva.

Bogati izvori sumporovite vode, lekovito blato, povoljni klimatski uslovi, kao i brojni kulturno – istorijski spomenici, neodoljiv su izazov za razvoj svih vidova turizma. Bila je lečilište još u doba Ilira, starih Rimljana i Turaka, pa sve do današnjih dana, a prvi pisani izvori iz 1533. godine, ukazuju da su ljudi masovno dolazili na njene lekovite izvore.

Prva zgrada za smeštaj gostiju, sa 10 soba, izgrađena je 1858. godine, a te godine je i zvanično utvrđena „obaveza lekara da preko leta u Banji sedeći bolne nadgledati i njima uredno i po pravilima lekarskim upotrebljene vode prepisivati“. Ta godina se uzima kao krucijalna za nastanak ovog savremenog lečilišta sa tradicijom.

Banja je stavljena pod zaštitu države 1867. godine, za vreme vladavine Mihaila Obrenovića. Drugi vаžаn dаtum je 1. avgust 1898. godine, kаdа je Nаrodnа Skupštinа donelа Zаkon o ustupаnju Bаnje Koviljаče nаrodu okrugа podrinjskog u eksploаtаciju i od tada počinje njeno podizanje i razvoj.

Od tada, pa sve do II svetskog rata, uz kraće prekide, traje period izgradnje i pune afirmacije u kome Podrinjska lepotica postaje ne samo moderno lečilište, već i mondensko sastajalište koje posećuju srpski velikani. U njenim lepotama, između ostalih, uživali su i Dositej Obradović i Vuk Karadžić, a svoje rane u banji vidao je i srpski Vožd Karađorđe. Na raskošne balove dolazio je i Kralj Aleksandar Karađorđević.

Banja Koviljača postaje banjsko lečilište u vreme Kralja Petra I Karađorđevića koji, 1908. godine, uz svoju rezidenciju podiže savremeno sumporno kupatilo. Ipak, potpuno je izgrađena tokom dvadesetih i tridesetih godina 20. veka. Podignuti su luksuzni hoteli i vile, a lepo je uređen i park koji povezuje banjske objekte.

Mesto glavne zabave od 1939. godine postaje nadaleko poznat Kursalon koji pleni svojom lepotom, a bogat enterijer u sebi još uvek nosi duh prošlih vremena. Prva kockarnica na Balkanu otvorena je upravo u Kursalonu.

Simbol Banje koviljače – Banjski park

Ovaj čuveni park koji je stvaran po ugledu na zapadnoevropske i koji se prostire na površini od 40 hektara, predstavlja drugi park po veličini u Srbiji. Smešten u podnožju šume graba, cera i bukve, banjski park još od početka 20. veka mami svoji izgledom i lepotom, a sam centar ovog muzeja prirode na otvorenom čini grandiozna fontana, koja je u novijoj istoriji zamenila prvobitno nešto manji vodoskok.

Više od 80 vrsta drveća, prekrasni cvetni aranžmani poput onih u letnjim rezidencijama kraljeva i prostrane travnate površine čine šetnju u ovom parku posebnom i nesvakidašnjom.

Ambijentu doprinose i očuvane predratne vile Dalmacija i Hercegovina, kao i zdanje kupatila Kralja Petra I koje posetioce odvlače iz sadašnjosti u neki svet prošlosti, davno zaboravljen.

Specijalna bolnica i Wellnes centar

U samom srcu Banje Koviljače nalazi se istoimena Specijalna bolnica za rehabilitaciju, jedan od najsavremenijih rehabilitacionih centara te vrste u Evropi. Ova elitna zdravstvena ustanova za prevenciju, lečenje i rehabilitaciju, uspela je da višedecenijskim iskustvom, na najbolji način, poveže blagodeti tradicionalnog – prirodnog lečilišta sa svim onim što nudi savremena fizikalna medicina i rehabilitacija.

„Po svojim smeštajnim kapacitetima, kvalitetnoj ishrani i vrhunskoj usluzi, ubraja se u red evropskih hotela visoke kategorije. Kao jedna od najstarijih rehabilitacionih ustanova u Srbiji, osim najsavremenijih metoda lečenja i prirodnih blagodeti, gostima nudi osmeh na licu, ljubav u srcu i veru u duši.

Živopisna okolina i izvanredna izletišta

Reka Drina jedna je od najdužih i vodom najbogatijih reka Balkana, teče velikim meandrima između Mačve i Semberije. Posebno bogatstvo Drine čini njen živi svet. U njenim vodama može se uloviti u gornjem toku mladica, pastrmka, lipljan, a u donjem toku skobalj, klen, šaran, mrena, smuđ, štuka i krupniji primerci soma. Drina je idealno mesto za sve one koji su strastveni ribolovci, ali i za ljubitelje prirode i prelepih predela.

Planina Gučevo je šumovita planina koja je natkrila Banju Koviljaču s južne strane. Pruža se pravcem severozapad- jugoistok i od Koviljače do planine Boranja dostiže dužinu od 15 kilometara. Najviši vrh Gučeva naziva se Crni vrh i njegova nadmorska visina je 779 metara. Tu se vodila prva rovovska bitka u svetskoj istoriji ratovanja.

Geolozi su ustanovili da je Gučevo izrađeno od različitih stena, među kojima su krečnjaci i peščari. U davnoj prošlosti, na Gučevu je bilo rasedanje terena, što je značajno za pojavu termomineralnih voda. Gučevo je bogato izvorima hladne, čiste, pitke vode.

Na vrhu Gučeva je podignuta spomen kosturnica poginulih boraca iz perioda I svetskog rata 1914. godine u borbi na ovoj planini. Proplanak oko spomen kosturnice je izvanredan vidikovac. Senovite trim staze planine Gučevo čine poseban događaj za šetače i rekreativce. Za one koji preferiraju ekstremne sportove, ne propustite paraglajding spust sa ove prelepe planine.

Selo Tršić nalazi se samo devet kilometara jugoistočno od Loznice i rodno je mesto prosvetitelja i velikana srpske književnosti i kulture, Vuka Stefanovića Karadžića. U selu se nalazi etnografski park sa spomen kućom i više objekata narodne arhitekture.

Ceo etno park je smešten u živopisnoj dolini rečice Žeravije. Središnje mesto ovog osobitog etnografskog spomen parka je Vukova kuća, zapravo, rekonstruisana kuća porodične zadruge sa okućnicom, kakve su bile uobičajene u 19. veku.

Srednjevekovni manastir  Tronoša nalazi se na četiri kilometra od Tršića. Podignut je 1317. godine kao zadužbina Katarine, žene kralja Dragutina, praunuka Nemanjinog. Crkva u manastiru obnovljena je 1599. godine, a u njemu je monah Josif napisao poznati Tronoški letopis čija se kopija čuva u manastiru, a orginal u Beču.

U blizini se nalazi i Etno selo Sunčana Reka koje pruža jedinstvenu oazu za odmor, opuštanje, sport i rekreaciju. Nalazi se na obali Drine, a pored kafane, crkvice, autentičnog smeštaja, videćete i konje, magarce i druge životinje koje slobodno šetaju po velikom prostoru ovog kompleksa.

Poznati reditelj Zdravko Šotra, zaljubljenik u Sunčanu Reku, snimao je ovde scene za tri serije: Greh njene majke, Nepobedivo srce i Šešir profesora Koste Vujića u ovom kako sam reče turističkom raju.

Kada je krajem 60-ih godina poznati američki glumac Robert De Niro putovao auto-stopom kroz Srbiju, put ga je doveo i u ove krajeve, gde je i prenoćio. Reka Drina ostavila je na njega veliki utisak i sećajući se na jedinstvenu i neponovljivu reku, on je svojoj ćerki dao ime Drina.

Legenda o konju

O lekovitosti banjske vode i njenom slučajnom otkrivanju svedoči još jedna legenda. Pored Drine je u davna vremena prolazio karavanski put koji su koristili brojni trgovci. Jedan od takvih karavana se zaustavio u Banji Koviljači, pored izvora sumporovite vode.

Jedan od konja, iznemogao i iznuren, ostavljen je na tom mestu da ugine, u crnom mulju i toploj vodi. Karavan je nastavio dalje, a nakon izvesnog vremena kada se karavan istim putem i vratio, iznenađena lica trgovaca u neverici su gledala u sledeći prizor. Nedaleko od mesta na kojem je ostavljen da ugine, oporavljen i snažan konj je mirno pasao travu pored izvora.

Tako je otkrivena čudotvorna moć izvora Banje Koviljače koje savremeni balneoklimatolozi i dan danas proučavaju i  sa divljenjem svedoče o njenim lekovitim efektima.

Legenda o dve sestre

Banja Koviljača koju danas znamo nije nosila to ime od svog početka. Prvobitan naziv ovog mesta bio je Smrdan banja ili Smrdan bara, naziv koji je u potpunosti oslikavao sumporovite mirise lekovitog blata i termomineralne vode koji su se mogli naći u njemu. Taj epitet se zadržao sve do 1909. godine kada je i zvanično nazvana Koviljača.

Za poreklo i nastanak imena Koviljača vezuju se brojne legende, a jednu čak i Vuk Karadžić pominje u svojim zapisima – legendu o dve sestre, Vidi i Koviljki, kojima je otac ostavio veliko blago da učine nešto dobro sa njim za svoj narod.

Po toj priči Vida je odlučila da sazida veliki grad na obližnjoj planini, koju po njoj nazvaše Vidojevica, dok se Koviljka zaustavila u podnožju planine Gučevo i tu odlučila da sagradi veliki grad. Ostaci legendarnog Koviljkinog grada i danas postoje na brdu Gradac, gde se mogu naći ruinirane zidine, spomenici neobičnog izgleda i ostaci naselja i primitivnih građevina.

Koviljka je ipak imala još jednu veoma bitnu ulogu u prosperitetu ovog mesta. Naime, napivši se vode specifičnog i neprijatnog mirisa sa jednog od izvora u Banji Koviljači, za njom to učiniše i seljaci, koji do tada to nisu činili, te lekovitost vode tako bi otkrivena.

U zahvalnost nesebičnoj Koviljki, nazvaše mesto oko izvora po njoj. Danas na Koviljku podsećaju retki primerci trave istog imena na obroncima Gučeva, ali i wellness centar Kovilje koji je u njenu čast poneo ovo prelepo ime.