Koje su obaveze fizičkih lica u PDV sistemu?

Fizička lica koja se nalaze u sistemu poreza na dodatu vrednost (PDV) u Srbiji suočavaju se sa specifičnim obavezama i tretmanom koji često zahteva dodatno finansijsko, administrativno i pravno razumevanje kako bi ispravno ispunila svoje poreske obaveze.

Ulazak u PDV sistem za fizička lica koja obavljaju poslovnu delatnost ili pružaju usluge (poput samostalnih preduzetnika, frilensera i drugih) predstavlja važnu odluku, jer može uticati na njihove troškove, konkurentnost i administrativne obaveze.

Fizička lica su u obavezi da se registruju u PDV sistem ako njihov godišnji promet prelazi zakonom propisani prag koji trenutno iznosi osam miliona dinara. Ukoliko ne ispune ovu obavezu na vreme mogu biti podložni kaznama i zateznim kamatama, što može značajno finansijski opteretiti njihovo poslovanje.

“Za lica koja žele dobrovoljno da se registruju u PDV sistem (pre nego što dostignu propisani prag), taj korak može biti prednost u poslovanju sa pravnim licima koja su već u PDV sistemu, jer im omogućava da odbijaju ulazni PDV”, objašnjava poreski savetnik Milan Radošević.

Registracija u PDV sistemu nosi obavezu redovnog obračuna i prijave PDV-a. Fizička lica moraju da vode tačnu evidenciju o obračunatom PDV-u za svaki fakturisani prihod i o ulaznom PDV-u na troškove, ukoliko ih imaju.

“Ova obaveza zahteva vođenje precizne poslovne dokumentacije, uključujući knjigu izlaznih i ulaznih faktura, što za mnoge pojedince može biti izazovno bez angažovanja stručnjaka kao što su knjigovođe ili poreski savetnici. Svako kašnjenje ili greška u prijavi PDV-a može biti kažnjivo, što dodatno povećava rizik poslovanja”, navodi naš sagovornik.

Za fizička lica u PDV sistemu značajna prednost može biti mogućnost povraćaja PDV-a na troškove koji su nastali u vezi sa poslovnom delatnošću. To uključuje, na primer, troškove nabavke opreme, kancelarijskog materijala ili drugih usluga i proizvoda koji su neophodni za obavljanje posla.

Međutim, ovaj proces povraćaja može biti složen, jer poreske uprave često zahtevaju detaljne dokaze o nameni i poslovnoj relevantnosti svakog troška.

Fizička lica u sistemu PDV-a u građevinarstvu se u smislu računovodstva posmatraju kao preduzetnici. Oni vode knjigovodstvo, odnosno imaju sve PDV evidencije kao i privredni subjekti.

“U ovom slučaju važe posebna pravila oporezivanja. Kada izvođač građevinskih radova vrši promet dobara ili usluga iz oblasti građevinarstva fizičkom licu i vrednost prometa je veća od 500.000 dinara (bez PDV-a) matematika je sledeća – ako je fizičko lice obveznik PDV-a, ono je poreski dužnik za taj promet, a ako je primalac fizičko lice koje nije obveznik PDV-a – poreski dužnik je prodavac i on iskazuje PDV na računu”, kaže Radošević.

Uključenje u PDV sistem može uticati na konkurentnost fizičkog lica na tržištu. Sa jedne strane, mogućnost obračuna PDV-a može učiniti njihove usluge i proizvode skupljim za fizičke klijente koji nisu u PDV sistemu, jer oni nemaju mogućnost povraćaja PDV-a, dok je za pravna lica i druge PDV obveznike cena često neutralna.

Dakle, fizička lica moraju pažljivo proceniti da li će prelazak u PDV sistem povećati ili smanjiti njihovu konkurentnost, posebno kada su klijenti uglavnom fizička lica.

Takođe, treba naglasiti da su fizička lica u PDV sistemu podložna inspekcijama i kontrolama Poreske uprave, gde se posebno proverava tačnost obračuna i prijavljivanja PDV-a.

“Ovi poreski rizici čine PDV sistem dodatnim finansijskim izazovom za pojedince. Obaveza PDV-a donosi i dodatne administrativne zadatke, što često znači dodatno angažovanje knjigovođa i poreskih savetnika. To je za fizička lica dodatni trošak koji treba pokriti, posebno jer su mesečni ili kvartalni poreskii troškovi značajna stavka za mnoga fizička lica u Srbiji. Takođe, obračun i prijava PDV-a zahtevaju vreme, što može da utiče na osnovne poslovne aktivnosti”, zaključuje poreski savetnik Milan Radošević.