Nove kamatne stope za transakcije sa povezanim licima

Ministarstvo finansija objavilo je Pravilnik o kamatnim stopama za 2024. godinu za koje se smatra da su u skladu sa principom „van dohvata ruke“. Poreski obveznici u Srbiji koji imaju transakcije sa povezanim licima u obavezi su da uz poreski bilans dostave dokumentaciju u okviru koje se posebno prikazuje vrednost istih transakcija po cenama koje bi se ostvarile na tržištu da se nije radilo o povezanim licima (princip „van dohvata ruke“).

Pravilnik sa kamatnim stopama za 2024. godinu primenjivaće se od 8. juna.

Dokument propisuje kamate koje se, u skladu sa principom „van dohvata ruke”, za 2024. godinu obračunavaju na zajmove, odnosno kredite između povezanih lica.

Propisani novi iznosi kamatnih stopa posebno su navedeni za banke i davaoce finansijskog lizinga, a posebno za ostala privredna društva.

Poreski savetnici iz kompanije Mazars napominju da je u slučaju da se obveznikova transferna cena po osnovu transakcije sa pojedinačnim povezanim licem razlikuje od cene te transakcije utvrđene primenom principa „van dohvata ruke“, on dužan da u poresku osnovicu uključi iznos pozitivne razlike između prihoda ili rashoda po osnovu te dve transakcije.

“U zaključku dokumentacije o transfernim cenama obveznik prvo utvrđuje iznos korekcije transfernih cena za svaku pojedinačnu transakciju sa pojedinačnim povezanim licem, odnosno za svaku vrstu transakcije sa pojedinačnim povezanim licem, a zatim sabiranjem iznosa utvrđuje ukupan iznos korekcije transfernih cena po osnovu transakcija sa pojedinačnim povezanim licem”, objašnjavaju poreski savetnici.

Poreski obveznik ima pravo da izvrši prebijanje pozitivnih i negativnih efekata transfernih cena sa pojedinačnim povezanim licem, i to i na prihodnoj i na rashodnoj strani.

Takođe, poreski obveznik može samostalno da utvrdi kamatne stope, u skladu sa zakonom, ali u tom slučaju, prema rečima poreskih savetnika kompanije Mazars, ima pravo da umesto iznosa kamate koje propisuje ministar za potrebe utvrđivanja iznosa kamatne stope primeni opšta pravila o utvrđivanju cene transakcije po principu „van dohvata ruke“.

Ko su povezana lica?

Licem povezanim sa obveznikom smatra se ono fizičko ili pravno lice u čijim se odnosima sa obveznikom javlja mogućnost kontrole ili značajnijeg uticaja na poslovne odluke. Zakon o porezu na dobit pravnih lica je okarakterisao četiri nivoa povezanosti.

Pravna lica između kojih postoji mogućnosti kontrole ili mogućnost značajnijeg uticaja na poslovne odluke – posedovanje najmanje 25 odsto udela ili akcija, odnosno glasova u organima upravljanja. Zatim, to su pravna lica kod kojih isti pojedinci ili preduzeća učestvuju u upravljanju i kontroli ili kapitalu.

Povezanim licima se, prema zakonu, smatra i rodbina vlasnika pravnih lica koja je povezana po osnovu posedovanja najmanje 25 odsto udela ili akcija, odnosno glasova u organima upravljanja društva, kao i pravna lica iz jurisdikcija sa preferencijalnim poreskim sistemom – takozvanih poreskih rajeva.