Proizvođači i otkupljivači znaće ubuduće gde im je mesto u sistemu
16.6.2021 10:05 Autor: Gordana Bulatović
Pred poslanicima uskoro će se naći i Zakon o regulisanju tržišta poljoprivrednih proizvoda koji je početkom meseca usvojila Vlada Srbije. Ministar poljoprivrede Branislav Nedimović kaže za portal Biznis.rs da će svi u lancu – od proizvođača do prerađivača – imati svoje mesto u sistemu, na zakonom regulisan način.
Nedimović podseća i da nikad nismo imali Zakon o regulisanju tržišta poljoprivrednih proizvoda, već su svi odnosi na ovom tržištu regulisani u oblasti celokupne trgovine.
Novi zakon, između ostalog, predviđa mogućnost da ministar naloži da se za svaku isporuku robe od proizvođača mora imati ugovor, a što je, do sada, bio veliki problem poljoprivrednicima.
“Nedostatak sigurnosti u planiranju proizvodnje, odnosno izboru vrste kulture koju će proizvoditi primarni proizvođač može se otkloniti čvršćim povezivanjem proizvođača sa prerađivačima, odnosno otkupljivačima kroz sklapanje ugovora. U vezi sa tim, donošenje ovog zakona će omogućiti da se u pojedinim sektorima propiše obaveza sklapanja ugovora o proizvodnji između primarnih poljoprivrednih proizvođača i otkupljivača odnosno, prerađivača. Time će otkupljivači, odnosno prerađivači moći da podstiču svoju sirovinsku bazu po pitanju kvaliteta i kvantiteta sirovine, a proizvođači će imati jasnije elemente pri kalkulaciji o vrsti proizvodnje kojom će se baviti, kao i mogućnost da kroz ugovorni odnos zaštite svoja prava. Razvojem ugovornih odnosa u pojedinim sektorima poljoprivredni proizvođači će imati predvidljiviju proizvodnju i veću garanciju za plasman svojih proizvoda”, zaključuje ministar Nedimović.
Predlog zakona će, podseća ministar Nedimović, značajno unaprediti prikupljanje podataka o cenama poljoprivrednih proizvoda, što je veoma važno za sve u lancu snabdevanja agrarnih roba.
“Srbija, od 2004. godine ima uspostavljen Sistem tržišnih informacija poljoprivrede Srbije (STIPS). Međutim, u odnosu na sadašnje aktivnosti i potrebe doći će do značajnog poboljšanja. Osnovni cilj je, svakako, usaglašavanje načina prikupljanja i obrade podataka o cenama sa evropskim podacima čime bi se, uticalo na blagovremeno izveštavanje o tržišnim kretanjima, a time i na pravovremeno reagovanje u slučajevima značajnih oscilacija cena. Zakonom će biti propisana obaveza davanja informacija od strane učesnika na tržištu”, objašnjava ministar Nedimović.
Novim zakonom značajno se, prema tvrdnjama ministra, unapređuje i rad postojećih proizvođačkih organizacija u Srbiji, po ugledu na EU.
“Formiranje proizvođačkih organizacija uobičajena je praksa u Evropskoj uniji. Njihovo osnivanje ima za cilj planiranje proizvodnje i njeno prilagođavanje potražnji, koncentrisanje ponude i stavljanje na tržište proizvoda vlastitih članova, optimizaciju troškova proizvodnje, stabilizaciju cena proizvoda, podizanje komercijalne vrednosti i promociju proizvoda, kao i sprečavanje kriznih situacija i efikasno upravljanje njima. Kroz zajednički plasman svojih proizvoda preko proizvođačke organizacije, proizvođači jačaju svoju poziciju na tržištu, obezbeđuju održivost, ekonomičnost i kontinuitet proizvodnje, kao i stabilizaciju i sigurnost cene za svoje proizvode. Zakon će pružiti osnov za uspostavljanje i organizovanje proizvođačkih organizacija kroz sistem priznavanja od strane ministarstva, podršku davanjem finansijskih sredstava za njihovo osnivanje i početak rada, kao i unapređenje njihovog rada kroz finansiranje realizacije njihovih operativnih programa”, objašnjava Nedimović.
Zakon menja i obaveze svih koji su u sistemu obrazovanja dece i omladine, kada su u pitanju njihove prehrambene navike.
„U Republici Srbiji bi se merama podrške koje su usmerene ka poboljšanju prehrambenih navika dece i omladine kroz šemu školskog voća i povrća, i šemu školskog mleka i mlečnih proizvoda, kao načina podrške namenjenog deci i omladini u obrazovno-vaspitnim ustanovama, razvila svest o kvalitetnijoj, zdravijoj i uravnoteženijoj ishrani dece i omladine. Cilj je da se u saradnji sa privrednim subjektima, obrazovno-vaspitnim ustanovama, distribuira užina koju bi činilo mleko i mlečni proizvodi, odnosno voće i povrće i prerađevine od voća i povrća. Na taj način bi se omogućila potrošnja domaćih i zdravih proizvoda među predškolskom i školskom decom i ukazalo na značaj kako domaće proizvodnje tako i na zdrave prehrambene navike koje se upravo kreiraju u ovom periodu odrastanja“, zaključuje ministar Nedimović.