Glumci u SAD zarađuju daleko manje od prosečnih plata

Holivudski glumci i scenaristi stupili su u štrajk u pokušaju da se izbore za veće, odnosno ravnopravnije zarade, u borbi sa velikim filmskim studijima i tehnološkim gigantima koji su se otisnuli u biznis striminga originalnog sadržaja.

Iako se protesti sindikata glumaca i scenarista dešavaju po pravilu jednom u desetak godina, ovo je najveća pobuna u poslednjih šest decenija, a kako ističu učesnici holivudske industrije zabave – posledice budućih pregovora mogle bi da preoblikuju način na koji funkcioniše čitav svet šou biznisa.

Moderne tehnologije, štancanje novih serija na raznoraznim platformama, kao i velikih holivudskih spektakala koji troše stotine miliona dolara na kompjuterske efekte i animaciju, a sve manje na kvalitetne scenarije, tokom poslednjih nekoliko godina doveli su do nezabeleženog jaza u zaradama u Holivudu.   

Dva sindikata ujedinila su se u štrajku. Screen Actors Guild – American Federation of Television and Radio Artists (SAG-AFTRA) i Writers Guild of America (WGA) u svojim redovima imaju više od 160.000 glumaca, novinara iz industrije, plesača, pevača, voditelja, te oko 11.000 pisaca i scenarista. Svi oni simbolično su “obustavili” rad u petak, nezadovoljni što im veliki studiji i kompanije kao što su Amazon ili Netflix uopšte ne izlaze u susret.

Prve, očigledne posledice? Rad na započetim produkcijama odložen je do daljnjeg. Recimo, fanovi će morati da čekaju malo duže na nove nastavke serija “House of Dragon”, “The Mandalorian”, “The Last of Us”, ili na premijere “Andora” ili bioskopskog spektakla “Gladiator 2”.

Prema poslednjim dostupnim informacijama iz Biroa za rad i statistiku (Bureau of Labor and Statistics), prosečna godišnja plata u Sjedinjenim Američkim Državama iznosi bruto 74.738 dolara (6.228 mesečno). Filmski i televizijski glumci u proseku zarađuju oko 60.000 dolara godišnje (5.000 dolara mesečno).

Svet je juče obišao snimak zapaljivog nastupa predsednice SAG-AFTRA, glumice Fran Drešer (Fran Drescher), poznate po komičnoj ulozi istoimene dadilje iz popularne seije “The Nanny” od pre četvrt veka. Drešer je istakla da “veliki studiji nemaju prava da govore kako su ostali bez sredstava kada u isto vreme svojim izvršnim direktorima isplaćuju višemilionske bonuse”, ali i da su “moderne tehnologije kanibalizovale celu industriju i dale povod takvom ponašanju”.

Drešer je od ranije označena kao “levičarka Holivuda” i borac protiv neoliberalnog ekstraprofiterskog kapitalizma u šou biznisu, zbog čega je, razumljivo, podelila američku javnost u dva tabora. No, glumci iz najvećeg sidnikata je sada i te kako podržavaju.

I pisci i glumci kažu da ih tehnološke promene u industriji primoravaju na oštre pregovore o fundamentalnim promenama u sklapanju svih budućih ugovora. Nova era digitalnog striminga dovela je do dramatičnog smanjenja njihovih plata, i to u apsolutnim iznosima i prema broju prikazivanja dela za koje su potpisali ugovor.

Naime, tantijeme na svako prikazivanje filma ili serije više nije moguće tačno izračunati na novonastalom tržištu na kome najveći igrači praktično kriju sate prikazivanja i objavljuju ih samo kad im odgovara da prikažu rejtinge svojim investitorima i oglašivačima. S druge strane, sve višemilionske plate poznatih glumaca koje redovno saopštavaju holivudski magazini, generalno su date u bruto iznosima i zapravo su na istim nivoima na kojima su i bile pre dve decenije, i to čak i kad su najveće zvezde u pitanju. A troškovi života nastavili su da rastu.

Takođe, tih najvećih i najplaćenijih zvezda ima relativno malo, možda tek stotinak, u poređenju sa pomenutih 160.000 članova sindikata.

Štrajk će daleko odjeknuti ukoliko se u njega uključe neka od najpoznatijih imena.

U petak je na londonskoj premijeri svog novog hita “Oppenheimer” britanski reditelj Kristofer Nolan (Christopher Nolan) povukao nogu i iz dvorane demonstrativno izveo svoje glavne glumce, Kilijana Marfija (Cillian Murphy) i Emili Blant (Emily Blunt), u znak podrške kolegama u SAD, a svoj glas dale su i veteranke u biznisu Bet Midler (Bette Midler) i Džejmi Li Kertis (Jamie Lee Curtis).